پاسخ تمرین های درس پنجم فارسی دهم درس کلاس نقاشی

پاسخ تمرین های درس پنجم فارسی دهم درس کلاس نقاشی

کارگاه متــن پژوهــی

قلمرو زبانی (صفحهی ۴۱ کتاب درسی)

1- سپهری، برای کلمه «نقّاشی کردن» از چه معادله ای معنایی دیگری استفاده کرده است؟

کشیدن، رقم زدن، بستن، گرته ریختن، صورت دادن.

2- برای هریک از موارد زیر، یک مترادف از درس بیابید.

* برآمدگی پشت پای اسب            (کُلهّ)

* چنبرۀ گردن                        (آخُره)

* میان دو کتف                      (غارِب)

3 - از متن درس، چهار واژۀ مهمّ املایی بیابید و بنویسید.

صورتگری، صدق، وقب، غارب، مخمصه، رعنا

4- نقش دستوری کلمات مشخص شده را بنویسید.

«صاد»  هرگز  جانوری جز از پهلو نکشید.

 نهاد       قید    مفعول           متمم

5- به کاربرد حرف «و» در جمله های زیر توجه کنید:

الف) زندگی و سفر مانند هم هستند.

ب) در طول زندگی، سفر می کنیم و در سفر هم زندگی می کنیم.

«و» در جملـۀ «الـف»، دو یـا چنـد کلمـه را به هم پیوند داده اسـت؛ به این نـوع «و»،«واو عطف» می گویند.

«و» در جملۀ «ب»، دو جمله را به هم ربط داده اسـت. به این «و» که معمولا پس از فعل می آید و دو جمله را به هم می پیوندد، «نشـانۀ ربط یا پیوند» می گویند.

اکنون از متن درس، برای کاربرد هر یک از انواع «و»، نمونه ای بیابید و بنویسید.

واو عطف: زنگ نقاشی دلخواه و روان بود. - صاد معلم ما بود آدمی افتاده و صاف. نشانه ربط یا پیوند: نقش‌بندی‌اش دلگشا بود و رنگ را نگارین می‌ریخت. - کارش نگار نقشه قالی بود و در آن دستی نازک داشت.

 قلمرو ادبی (صفحه ی ۴۱ کتاب درسی)

1- در کدام قسمت از این متن، می توان نشانه های شاعری نویسنده را یافت؟

  معلّم، مرغان را گویا می‌کشید؛ گوزن را رعنا رقم می‌زد؛ خرگوش را چابک می‌بست؛ سگ را روان گَرته می‌ریخت.

2- دو نمونه از ویژگی های بارز نثر این درس را بنویسید.

جملات ساده، کوتاه با زبان صمیمی و شاعرانه و استفاده از اصطلاحات و کنایه‌های عامیانه.

3- دو کنایه در متن درس پیدا کنید و مفهوم آنها را بنویسید.

در بیرنگ اسب حرفی به کار بود. ←← مهارت نداشت.

پی‌بردیم راه دست خودش هم نیست. ←← خودش هم مهارت ندارد.

در نگار قالی دستی نازک داشت.  ←← استادی و مهارت داشت.

 قلمرو فکری (صفحه ی ۴۲ کتاب درسی)

1- از نظر نویسـنده، کلاس درس نقاشـی در مقایسـه با کلاس درس های دیگر چه ویژگی هایی داشت؟

دلخواه و روان بود - خشکی نداشت - خنده در آن جایز بود - کلاس خیلی جدی گرفته نمی‌شد - معلم صمیمی و مهربان بود.

2- معنی و مفهوم هریک از عبارت های زیر را بنویسید.

* خَلَف صدق نیاکان هنرور خود بود. پیرو واقعی و جانشین راستین استادان (پدران) نقاشی پیش از خود بود.

* اسب از پهلو، اسبی خود را به کمال نشان می داد. کشیدن اسب از پهلو (نیم‌ رخ) زیباتر بود و تناسب اندام اسب را بهتر نشان می‌داد.

 3- معلم در کشیدن چه قسمتی از اسب مشکل داشت و برای حل مشکل خود چه چاره‌ای اندیشید؟

کِلۀ پاها به همراه سم اسب، اسب را تا زانو در علف نشاند.